G d a ń s k
Kolejne cztery lata realizacji programu Pomorskiego Związku Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej to kontynuacja wielu atrakcyjnych i akceptowanych społecznie form i metod działania poszczególnych jego ogniw. Decyduje o tym ponad 48 letni dorobek Towarzystwa na Pomorzu i w Polsce. Wypracowane w tym okresie treści programowe, wizerunek utrwalony w społeczeństwie oraz struktury organizacyjne decydują o dużym zasięgu oddziaływania.
Ta wieloletnia tradycja, zwłaszcza na Wybrzeżu (pomimo kłopotów finansowych i organizacyjnych w ostatnich latach ) odciska znaczące piętno w rozwoju kultury fizycznej naszych mieszkańców, i jest ogromnym potencjałem w działalności Towarzystwa.
Często nieokiełznany rozwój cywilizacji, tworzący coraz to lepsze warunki życia, prowadzi do obumierania możliwości psychofizycznych, stwarza często nieuświadomione potrzeby społeczne w zakresie aktywnego stylu życia i racjonalnego żywienia. Stawia to przed naszym Towarzystwem, które odnosi się do zapisów w Prognozach oddziaływania na środowisko projektu Planu Zagospodarowania przestrzennego Województwa Pomorskiego - na nowe, bardziej aktywne zadania.
Niestety nasilają się również, niezależne od Towarzystwa bariery ograniczające rozwój sportu powszechnego, z których najważniejsze to:
- niskie usytuowanie kultury fizycznej w hierarchii potrzeb społecznych i niedostateczne jej postrzeganie w profilaktyce oraz w kreowaniu zdrowego stylu życia
- niewystarczająca ilość budżetowych środków finansowych, kierowanych przez państwo i samorządy wojewodzie i lokalne na rozwój kultury fizycznej, mało efektywne ich wykorzystanie oraz zbyt preferencyjne traktowanie wąsko rozumianego sportu wyczynowego,
- szczupła ilość kadry niezbędnej w realizacji programu Towarzystwa, brak możliwości jej zatrudnienia oraz mała dostępność do bazy materialnej.
Chcemy aby nowowybrany (19.02.03) Zarząd Wojewódzki Pomorskiego Związku Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej zdynamizował rozwój funkcji rekreacyjno-sportowych w naszym regionie.
Nowa czteroletnia kadencja władz Pomorskiego Towarzystwa skorelowana jest z działalnością nowo wybranych władz samorządowych. Jest to dobry czas dla wypracowania bardziej efektywnych zasad współdziałania, które stworzą dogodne warunki wypełnienia naszej społecznej misji i realizacji w tym okresie naszego programu. Działania nasze będą wykorzystywać uwarunkowania przyrodnicze i stanowić podstawową przesłankę kształtowania struktur szeroko rozumianej kultury fizycznej w zagospodarowaniu przestrzennym województwa, takich jak:
- rozwój bazy dla uprawiania windsurfingu (na odzatokowym brzegu Mierzei Helskiej) i narciarstwa biegowego,
- zwiększenia chłonności sportowo-rekreacyjnej, szczególnie obszarów nadmorskich położonych na obszarach objętych strukturalnym bezrobociem,
- wykorzystanie aktywnych form ruchowych w regionach o wysokich walorach turystycznych (strefa nadmorska, pojezierza, Bory Tucholskie), wzbogacenie oferty turystycznej o formy sportu dla wszystkich i zwiększenie długości sezonu rekreacyjnego.
Animatorzy i członkowie TKKF będą pomagali w tworzenie modelu równoważnego rozwoju, korzystnego dla zdrowia i środowiska, głównie poprzez aktywność psychoruchową, różnicowanie form wypoczynku (i zagospodarowania w dostosowaniu do cech przyrodniczych).
Występować będziemy do władz gmin, dzielnic o modernizacje osiedli i ośrodków rekreacyjnych, dostosowując je do współczesnych wzorców aktywnego wypoczynku i kryteriów trwałego rozwoju psychoruchowego. Poprzez nasze ogniska będziemy tworzyć układ podatny na stopniową integracje, identyfikację i intensyfikację mieszkańców z zagospodarowaniem przestrzennym, nie wykraczającym jednak poza granice funkcjonalne środowiska i jego naturalnej pojemności ekologicznej.
Reasumując, program ZW PZ TKKF na najbliższą kadencję ma bardzo silny impuls realizacyjny w 48- letnim dorobku merytorycznym i organizacyjnym, nowe możliwości czerpania z doświadczeń krajów Unii Europejskiej oraz wdrażanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, samorządy wojewódzkie, powiatowe; miejskie i gminne nowe rozwiązania. Dlatego mimo wielu barier ogólnokrajowych i lokalnych, program TKKF winien nadać nową bardziej efektywną wizję - sportu dla wszystkich w województwie pomorskim.
Na tym tle społecznych uwarunkowań przyjąć należy następujące strategiczne cele:
- SPORT WSZYSTKICH DZIECI I MŁODZIEŻY,
- SPORT RODZINNY PROMOCJĄ ZDROWIA,
- KSZTAŁCENIE I DOKSZTAŁCANIE KADR I ANIMATORÓW,
- ROZWÓJ ORGANIZACYJNY I UMACNIANIE WIZERUNKU TOWARZYSTWA
Stale pogłębiająca się degradacja psychofizyczna młodego pokolenia, jego coraz niższy poziom wydolności i sprawności fizycznej a jednocześnie rozszerzający się margines patologii społecznych wymaga zdecydowanych przewartościowań i systemowych programów sportowych w polityce państwa, województwa i działalności Towarzystwa. Dlatego TKKF jako ważne ogniwo ogólnopolskiego systemu aktywizacji ruchowej dzieci i młodzieży organizować będzie:
- pozaszkolne i pozalekcyjne zajęcia sportowo- rekreacyjne zarówno dla dzieci i młodzieży uzdolnionej, jak też zdradzającej niedostatki koordynacji ruchowej, proponując różnorodne formy aktywnego spędzania czasu wolnego; celem tych inicjatyw winien być coraz powszechniejszy i systematyczny ich udział w zajęciach "mini sportowych", grach i zabawach ruchowych; formach aktywnej turystyki tworzących nawyki aktywności w czasie wolnym od pracy i nauki,
- zajęcia profilaktyczne i korekcyjno- wyrównawcze dla dzieci z wadami postaw somatycznych i z niedostatkami psychicznymi oraz nadwagą; - tworzenie grup dysponseryjnych winno być poprzedzone badaniami przesiewowymi całych populacji oraz wywiadami pedagogicznymi,
- sportowe wakacje i ferie zimowe w formie obozów, kolonii i zimowisk, których program i warunki bytowania winny stanowić dużą atrakcję pozostawiającą niezatarte przeżycia emocjonalne i poznawcze; szczególną troską należy objąć dzieci i młodzież z rodzin o niskim statusie materialnym udzielając im pomocy w wyposażeniu sprzętowym oraz dostępie do obiektów i urządzeń sportowych; powszechna organizacja tej formy wypoczynku stworzy im możliwości okresowej zmiany miejsca zamieszkania,
- imprezy sportowo- rekreacyjne w formie lig, turniejów, igrzysk, olimpiad, festynów dla dzieci, młodzieży i całych rodzin; jednym słowem inicjatywy umożliwiające wypoczynek, wspólna przygodę i zabawę, swobodę, rozrywkę i radość;
- inicjatywy sportowo- rekreacyjne dla osób niepełnosprawnych uznając je jako jedne z priorytetowych w programie Towarzystwa,
- tradycyjnie cieszące się zainteresowaniem formy turystyki aktywnej takie jak wycieczki, rajdy piesze, rowerowe lub kajakowe oraz biwaki i inne formy turystyki kwalifikowanej .
W całym łańcuchu inicjatyw pod hasłem "sport dla wszystkich" rodzina stanowi najważniejsze ogniwo. Można bowiem bez przesady stwierdzić, że od rodzinnych tradycji i nawyków zależy cały proces wychowania do dla sportu. Dlatego TKKF procesom zmiany kształtowania aktywnego stylu życia w tej podstawowej komórce społecznej, tradycyjnie poświęca bardzo dużo uwagi.
Nadal winniśmy z większą konsekwencją inicjować i upowszechniać tradycyjnie bogatą ofertę skierowaną do społeczności różnych środowisk woj. pomorskiego a szczególnie:
-wielopokoleniowe formy wypoczynku świątecznego, w których programie każdy z członków rodziny znajdzie atrakcyjne zajęcia, np.: sporty rowerowe, wodne, badminton, ringo, kajakarstwo, jazda konna, narciarstwo, żeglarstwo, tenis i tenis stołowy, łyżwiarstwo; szczególnego znaczenia w organizacji tych form aktywności ruchowej nabiera klimat radości, zabawy, partnerstwa i współzawodnictwa sportowego,
wielorodzinne cotygodniowe zajęcia sportowo- rekreacyjne tworzące swoistego rodzaju "obowiązek" partnerski i wyrabiające trwałe nawyki aktywnego stylu życia;
regionalne, miejskie i osiedlowe festyny sportowo- rekreacyjne na czele, których chcielibyśmy przynajmniej w 4-ch ośrodkach pomorskich przeprowadzić "Sportowy turniej miast i gmin" i "Challenge Day" łączące w swym programie wielotysięczne rzesze uczestników, ogólnopolskie i regionalne inicjatywy na rzecz profilaktyki i promocji zdrowia, w których najważniejszym czynnikiem jest aktywny ruchowo styl życia; winniśmy kontynuować tradycyjnie organizowaną kampanię "Miesiąc dla zdrowia", ”Bieg dla zdrowia” oraz inne formy pobudzające do stałej troski o zdrowie poprzez organizacje badań przesiewowych, testów sprawności i wydolności fizycznej,
Prozdrowotne programy w prewencji pierwotnej i wtórnej chorób układu krążenia, osteoporozy, cukrzycy, nadwagi, nerwic i schorzeń układu kostno- ruchowego, pod nazwą: "Miesiąc dla zdrowia", "Fitness- sprawność, koordynacja, zdrowie", "Postaw serce na nogi", "Dekada kości i stawów" i inne,
służyć potencjałem programowo- organizacyjnym Towarzystwa, osobom niepełnosprawnym organizując wspólnie z nimi różnorodne formy aktywności fizycznej i turystycznej; dążyć winniśmy do powszechności działań integracyjnych z całą społecznością w miejscu zamieszkania, pracy, nauki, -konsekwentniej realizować sportowo- rekreacyjny program Towarzystwa w środowisku " Wieku złotej jesieni"; szczególnego znaczenia w tym obrębie nabiera organizacja zajęć, podtrzymujących adekwatną do wieku sprawność ruchową i wydolność organizmu,
-organizować w miejscu zamieszkania grupy dyspenseryjne korekcyjno- wyrównawcze dla schorzeń utożsamianych z podeszłym wiekiem biologicznym,
-rozszerzyć promocję zdrowego, pogodnego starzenia się i aktywnego stylu życia oraz bogatych i atrakcyjnych, w środowisku " Wieku złotej jesieni", form kinezygerontoprofilaktyki.
KSZTAŁCENIE I DOKSZTAŁCANIE KADR I ANIMATORÓW REGIONALNYCH
Osiągnięcie założonych merytorycznych celów strategicznych determinuje ilość i jakość specjalistów społecznie bądź zawodowo realizujących swoje zadania.
Możemy szczycić się niezliczoną ilością wolontariuszy, ludzi oddanych Towarzystwu, doświadczonych i dobrze przygotowanych merytorycznie. Niestety brak środków finansowych - do niebezpiecznych granic w realizacji zadań programowych przez poszczególne ogniwa Towarzystwa - zmniejszył zatrudnienie kadr specjalistów; stąd nader pilnym zadaniem jest współpraca z ZG TKKF i stworzenie warunków dla zatrudnienia większej ilości specjalistów oraz ich dobre kształcenie i dokształcanie a głównie poprzez:
-opracowanie czteroletniego programu kształcenia, dokształcania kadr specjalistów sportu powszechnego i stworzenie warunków dla ich aktywności w ogniwach podstawowych Towarzystwa; koniecznym jest również rozszerzenie profilu kształcenia instruktorów i dalsza decentralizacja dotychczasowych inicjatyw,
-kontynuowanie kształcenia instruktorów, animatorów i menedżerów sportu powszechnego działających w środowisku dzieci i młodzieży oraz wśród osób z wadami postaw somatycznych i niepełnosprawnymi,
-stworzenie systemu dokształcania kadry wolontariuszy i zawodowych instruktorów wprowadzając ich licencjonowanie,
-rozszerzenie kadry wykładowców ze specjalistycznych szkół wyższych AWF z terenu Polski woj. pomorskiego i zagranicy oraz wsparcie ich przez praktyków i systemy oceniające,
-opracować i wdrożyć program integracji poprzez aktywność ruchową animatorów, badań i promocji dotyczący działalności Pomorskiego Towarzystwa, jego dorobku i perspektyw rozwoju np. z UE.
ROZWÓJ ORGANIZACYJNY I UMACNIANIE DOBREGO WIZERUNKU TOWARZYSTWA w WOJ.POMORSKIM
Stale, chociaż zbyt wolno, postępują zmiany organizacyjne w Towarzystwie, często stając się niewydolnymi, wobec przemian globalnych i oczekiwań społecznych. Można by stwierdzić spore skostnienie i ociężałość ognisk w TKKF działających w wielu środowiskach pomorskich. Przyczyny tych zjawisk mają najczęściej swój wymiar obiektywny, a ich źródła tkwią w ułomnej transformacji społeczno- gospodarczej Polski. Przejawem tych zjawisk jest stagnacja ilości członków i ogniw podstawowych oraz na szczęście sporadycznie, struktur wojewódzkich , powiatowych, gminnych i innych .
W związku z tym wykonamy:
- powołaliśmy Komisje Etyki i Odznaczeń, Komisje Programowo-Szkoleniowa, w tym podkomisje,
- pragniemy dokonać wnikliwej oceny stanu organizacyjnego Towarzystwa, jego aktywności w środowisku makro i mikro macierzystym,
- ujednolicić system oddziaływania hierarchicznego w Towarzystwie zgodnie ze strukturami państwa,
- zainicjować intensywne działania na rzecz rozwoju ilości ognisk, klubów i U K S zwracając uwagę na Powiatowe, Gminne, dzielnicowe i zakładowe - zwłaszcza w więziennictwie,
- rozwijać współpracę ze stowarzyszeniami i instytucjami działającymi na rzecz rozwoju sportu,
- nasilać różne formy promocji Pom. Tow. w środkach masowego przekazu, w tym tworzyć własne,
- kontynuować wielokierunkowe inicjatywy zmierzające do umacniania dobrego wizerunku Towarzystwa; temu celowi może służyć wieloletni plan promocji ZG w długoletnim dorobku naszej organizacji.
Niniejsze przedłożenie programowe wraz ze sprawozdaniem i wprowadzeniem do dyskusji na Forum Komisji Nauki, Edukacji, Kultury i Sportu Sejmiku Województwa Pomorskiego winno stać się płaszczyzną wypracowania ostatecznej treści programu Pomorskiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej do 2006 r. Jego kształt merytoryczny będzie uzupełniany wiedzą i doświadczeniem naszych sympatyków a nawet krytyków. Również wytyczne Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwie Sportu oraz wartości przekazane nam z Unii Europejskiej stanowić będą kompleks zadań czekających wszystkie ogniska i gremia członkowskie w nadchodzącej kadencji.
Chcielibyśmy aby np. komunikacja rowerowa traktowana była bardziej jako środek codziennej rekreacji ruchowej niż, komunikacji (dom – szkoła, dom – praca) na terenach miejskich, głównie w aglomeracji trójmiejskiej i większych miastach województwa (Słupsk, Starogard Gdański, Chojnice, Kwidzyn, Tczew, Malbork), i głównie jako środek uprawiania turystyki i rekreacji; dlatego też, program promocji roweru powinien być ukierunkowany przede wszystkim na jego użytkowanie nie tylko miejskie.
Tworzenie i lokalizowanie bazy rekreacyjnej w sąsiedztwie, a nie na terenach najatrakcyjniejszych przyrodniczo; w miejscowościach turystycznych. Inicjowanie i tworzenie sieci wypożyczalni rowerów i dróg rowerowych pomiędzy miejscami i obszarami zamieszkania turystów a miejscami ich aktywnego wypoczynku;
Wzbogacanie oferty sportowo-rekreacyjnej i podwyższanie jej standardu z przestrzeganiem zasady priorytetu ochrony środowiska i krajobrazu.
Przedstawiamy Państwu - Wojewódzki Kalendarz Imprez i Stałych Działań.
Zarząd ZW PZ TKKF w Gdańsku
Z poważaniem, Marek M.Moneta - prezes